Kolesterol yaşamsal fonksiyonlarımız için gerekli yağ yapısında bir maddedir.
Hem vücudumuzda üretilir hem de beslenmemizle bazı yiyeceklerden alınmaktadır. Kolesterolün kanda taşınabilmesi için karaciğerden salgılan bir proteine (apo B-100) ihtiyacı vardır. İkisi birleşince lipoproteinleri oluştururlar; LDL(düşük yoğunluklu-kötü huylu lipoprotein), HDL(yüksek yoğunluklu-iyi huylu lipoprotein), VLDL(çok düşük yoğunluklu lipoprotein).
Kan bulgularınızda HDL‘niz düşük, LDL’niz yüksekse kalp hastalıklarına yakalanma riskiniz de o kadar yüksektir.
Normalde vücudumuzun kolesterole ihtiyacı bulunmakta fakat yüksekliği de sağlığı olumsuz etkilemektedir. Yetersiz ve dengesiz beslenme, hareketsizlik, kilo fazlalığı, sigara ve alkol tüketimi, yaş, genetik faktörler kolesterol seviyesini yükselten nedenlerdendir.
Kolesterol seviyesinin düşmesi için beslenmemizde bazı değişikliklerin yapılması yaşam kalitemizi de etkileyecektir. Bunun için;
*Mümkün olduğu kadar az ve sık beslenmeye çalışın.
*Günde 2-2,5 lt su için.
*Yemeklerinizi yavaş yemeye çalışın, yavaş yemek tokluk hissinizin de artmasını sağlayacaktır.
* Hazır gıdalardan tüketmemeye çalışın.
*Hayvansal iç yağlardan, tereyağı, krema, margarinden uzak durun.
*Yemeklerinize fındık yağ, ayçiçeği yağ, mısırözü yağını salatalarınıza ise zeytinyağını kullanın. Zeytinyağını asla pişirme işleminde kullanmayın.
*Sakatat ve şarküteri ürünlerini tüketmeyin.
*Yiyecekleri kızartma işlemiyle kesinlikle tüketmeyin. Izgara, haşlama, buğulama, fırınlama yöntemiyle pişirme teknikleri uygulayın.
*Lif oranı yüksek besinleri tercih edin; sebze, meyve, kurubaklagiller, tahıllar..
*Bütün meyvelerden ara öğünlerinizde 1 porsiyon tüketin ama ağırlıklı olarak turunçgilleri tercih edin.
*Sebze ve meyveleri mevsiminde tüketin.
*Sebzeleri kahvaltıda söğüş olarak, öğle ve akşam yemeklerinizde salata veya sebze yemeği olarak tüketin.
*Ekmek olarak kepekli, çavdar veya tam buğday unundan yapılmış ekmekleri tüketin.
*Kırmızı eti haftada 1 kez , balığı en az 2 kez tüketin.
*Yemeklerinizi etli yaparken yağ kullanmayın.
*Yoğun çorbalar yerine sebze çorbası tercih edin.
*Süt, yoğurt ve peyniri az yağlı / yağsız tüketin.
*Alkol ve sigara kullanmayın.
*Her gün 4-5 adet ceviz veya 8-10 adet badem yiyin. Yoğurt veya salatanızın içine bir yemek kaşığı kadar keten tohumu serpin.
*Eğer tansiyon probleminiz de varsa yemeklerinizi az tuzlu/tuzsuz tüketin.
Sağlıklı beslenerek, eğer kilo fazlalığı varsa kilo vererek ve düzenli egzersiz yaparak kolesterolün yükselmesi önlenebilir. Egzersiz HDL(iyi kolesterol) seviyesini artırmaktadır. Ailede kolesterol yüksekliği varsa rutin kontrollerle kan bulgularınızı kontrol ettirmenizde de fayda var. Stres birçok hastalığı tetikleyen bir faktör. Stressiz bir yaşam için elinizden geleni yapın.